دوشنبه 88/9/9  ساعت 3:57 عصر

مختصری از زندگی کورش بزرگ

دوشنبه 88/9/9  ساعت 3:56 عصر

آخرین نبرد

هر قومی که نخواهد
من پادشاهشان باشم من مبادرت به جنگ با آنها نمیکنم؛

دوشنبه 88/9/9  ساعت 3:56 عصر

نقش زن در تاریخ ایران قبل از اسلام

** دلاور زنان ایران باستان **

مردان ایران باستان بانوان خود را احترام بسیار می گذاشتند و در تمامی امور با آنها مشورت میکردند و برای ایده و عقیده آنها احترام بسزایی قائل بودند.

در ایران باستان اهمیت بســـیاری به مقام زن و مرد داده شده است . زن را بانوی خانه - مون پثنی - می نامیده اند و مرد را - مون بد - یا مدیر خانه می نامیده اند. در نسخه های دینی ایران باســــــتان زنان شوهردار از اجرای مراسم دینی معاف بودند . زیرا تشکیل خانواده و پرورش یک جامعه نیک کردار که یکی از ارکان آن تربیت مادر است بزرگترین عمل نیک در کارنامه زنان ثبت می شده است.

** در زیر نمونه هایی از زنان پر افتخار ایران باستان آماده است :

یوتاب :

سردار زن ایرانی که خواهر آریوبرزن سردار نامدار ارتش شاهنشــــــاهی داریوش سوم بوده است. وی در نبرد با اسکندر گجــستک همراه آریوبرزن فرماندهی بخشی از ارتش را بر عهده داشته است او در کوهـهای بختیاری راه را بر اسکندر بست . ولی یک ایرانی راه را به اسکندر نشان داد و او از مسیر دیگری به ایران هجوم آورد. با این حال هم آریوبرزن و هم یوتاب درراه میهن کشته شدند و نامی جاویدان از خود بر جای گذاشتند.

دریاسالار بانو ارتمیز :

نخستین و تنها بانوی دریاسالار جهان تا به امروز . او به سال 480 پیــش از میلاد به مقام دریاسالاری ارتش شاهنشاهی خــشایارشاه رسید و در نبرد ایران و یونان ارتش شاهنشاهی ایران را از مرزهای دریایی هدایت میکرد .
تاریخ نویسان یونان او را در زیبایی برجستگی و متانت سرآمد تمامی زنان آن روزگار نامیده اند.

آتوسا :

ملکه بیش از 28 کشور آسیایی در زمان امپراتوری داریـــــــــــوش بزرگ . هرودت پدر تاریخ از وی به نام شهبانوی داریـــــوش بزرگ یاد کرده است و آتوسا را چندین بار در لشکر کشی های داریوش یاور فکری و روحی داریوش بزرگ دانسته است.

آرتادخت :

وزیر خزانه داری و امور مالی دولت ایران در زمان شاهنشاهی اردوان چهارم اشکانی. به گفته کتاب اشکانیان اثر دیاکونوف روســــی خاور شناس بزرگ او مالیات ها را سامان بخشید و در اداره امور مالی کوچکتـــــرین خطایی مرتکب نشد و اقتصاد امپراتوری پارتیان را رونق بخشید.

ازرمی دخت :

شاهنشاه زن ایرانی در سال 631 میلادی . او دختر خـــــــــسروپرویز پس از " گشناسب بنده " بر چندین کشور آسیایی پادشاهی کرد.

آذرناهید :

ملکه ملکه های امپراتوری ایران در زمان شاهنـــــــشاهی شاپور یکم بنیانگزارسلسله ساسانی. نام این ملکه بزرگ و اقتدارات دولتی او در قلمرو ایــــران درکتیبه های کعبه زرتشت در استان فارس بارها آمده است و او را ستایـش کرده است.

پرین :

بانوی دانشمند ایرانی . او دختر کی قباد بود که در سال 924 قبل از مــیلاد هزاران برگ از نسخه های اوستا را به زبان پهلوی برای آیندگان از گوشه و کنار ممالک آریایی گردآوری نمود و یکبار کامل آن را نوشت و نامش در تاریخ ایران زمین برای همیشه ثبت گردیده است.

فرخ رو :

نام او به عنوان نخستین بانوی وزیر در تاریـــــخ ایران ثبت شده است وی از طبقه عام کشوری به مقام وزیری امپراتوری ایران رسید.

گردافرید :

یکی از پهلوانان سرزمین ایران. تاریخ از او به عنوان دختر کژدهم یاد میــکند با لباسی مردانه با سهراب زورآزمایی کرد . فردوسی بزرگ از او به عـــنوان زنی جنگجو و دلاور سرزمین پاکان یاد میکند.

آریاتس :

یکی از سرداران مبارز و دلیر هخامنشیان در سالهای پیش از میلاد. مورخــین یونانی در چندین جا نامی از وی به میان آورده اند.

هلاله :

پادشاه زن ایرانی که به گفته کتاب دینی و تاریخی ( 391 یشتا 274+1 یشتا 2 ) در زمان کیانیان بر اریکه شاهنشاهی ایران نشست . از او به عنوان هفتـــمین پادشاه کیانی یاد شده است که نامش را " همای چهر آزاد" نیز گفته اند

دوشنبه 88/9/9  ساعت 3:54 عصر

فرمان کورش بزرگ

دوشنبه 88/9/9  ساعت 3:53 عصر

کورش کبیر که بود

ظهور کوروش را در نیمه قرن ششم قبل از میلاد، باید از معجزات حوادث تاریخ، لااقل برای بقای نژاد آریایی، برشمرد. در این سال‌ها، دو حکومت بسیار مقتدر و قوی و در عین حال متجمل ثروتمند، در آسیای صغیر و دشت‌های غربی ایران وجود داشت که یکی دولت لیدی و دیگری دولت بابل بود.

کوروش توانست با اتحاد طوایف پارس، ماد، مکران و پارت (خراسان) وحدت آریایی را پدید آورد. این وحدت به او این قدرت را بخشید که به فکر تسخیر سارد افتد و برای انجام این منظور قبل از آنکه اتحاد میان سارد و بابل پیش آید، به نواحی غربی تاخت و تا بابل خواست از خواب شهوت‌آلود خود برخیزد، سارد را در هم کوبید و کرزوس را از تخت جبروت خود پایین کشید.
پس از آن نوبت بابل بود. بابل خطه بزرگی برای ایران محسوب می‌شد، علاوه بر این یک انگیزه دیگر نیز کوروش را به فتح بابل بر می‌انگیخت و آن صیت ظلم و جوری بود که نام بخت نصر در گوش‌ها افکنده بود. پادشاهی که قلاب زنجیر را به زبان یکی از مخالفان خود کوبید و او را چون سگ به پایه تخت خود بست! حاکمی که با خنجر طلا و مرصع خود، چشمان پادشاه فلسطین را از کاسه بیرون کشید، معابد سلیمان را آتش زد و دستور بریدن زبان و چشم مردم فلسطین را داد!
در این شرایط بعضی از بزرگان بابل که متوجه روی کارآمدن کوروش شدند و از طرفی دیدند که شرق و سلاطین شرقی هم به کوروش عنایت خاص دارند، با وی مکاتبه کردند تا بالاخره کوروش وارد بابل شد و با همکاری همین افراد بابل را فتح کرد.
پس از این فتح است که کوروش اعلامیه معروف خود را که اولین اعلامیه حقوق بشر است، منتشر می‌کند و به موجب این اعلامیه چهل هزار نفر از قید اسارت بابلی‌ها آزاد شدند.
متن بابلی این فرمان که بیست‌وپنج قرن پیش صادر شده، در سال 1879میلادی در حفاری‌های بابل کشف شد و اکنون در موزه بریتانیا (لندن) قرار دارد. این فرمان از نظر اهمیت موضوع و تفویض حقوق اجتماعی و آزادی به ملل تابعه در آن عصر چنان حائز اهمیت است که در محافل حقوق‌دانان جهان به عنوان اولین منشور آزادی تلقی شده است و فرمان مزبور که به سطح استوانه‌ای از گل رس در چهل و پنج سطر حک شده، معروف به «اعلامیه کوروش» و آن استوانه نیز به «استوانه کوروش» مشهور شده است.
تاج‌گذاری کوروش
کوروش در بابل تاج‌گذاری کرده و تفصیل آن را گزنفون نوشته است. این تاریخ بر طبق سالنامه‌های بابلی «در روز سوم ماه مرهسوان» ضبط کرده‌اند که از آن تاریخ درست 2505 سال می‌گذرد.
گزنفون، طی داستانی که به نام «سیرو پدیا» نوشته و تحت عنوان «کوروش‌نامه» ترجمه شده است، خاطره‌ای از این تاج‌گذاری را آورده در آن آمده است، که چگونه سربازان، درباریان و مردم شهر برای این مراسم حاضر شده و سپس، تاجی از جواهر را بر سر می‌گذارد و پس از آن باقبایی ارغوانی که حاشیه‌ای سفید دارد، چنان باشکوه می‌شود که تماشاچیان بی‌درنگ در برابرش تعظیم می‌کنند.
مرگ کوروش
مرگ کوروش، سردار بزرگ ایران نیز مانند تولدش مرموز و شگفت‌انگیز و در پرده‌ای از اسرار پوشیده است.
مورخان یونانی داستان کودکی و پرورش کوروش را به صورت افسانه‌ای نوشته‌اند که از همه مفصل‌تر روایت هرودت است که می‌گوید: آستیاگ، پادشگاه ماد شبی خواب دید که از شکم دخترش ماندانا، درخت تاکی برآمد و آسیا را فراگرفت، معبرین گفتند: از دخترت فرزندی به دنیا خواهد آمد که سلطنت را از تو خواهد ستاند و او تصمیم گرفت طفل نوزاد دخترش را بکشد. وزیر، طفل را به دست چوپانی به نام مهرداد سپرد تا به قتل برساند. مهرداد، زنی داشت به نام «سپاکو» که در همان روزها طفلی مرده به دنیا آورده بود.
او جریان سپردن طفل و امر به قتل او را به زن خود گفت و اظهار داشت که از پدر و مادر طفل چیزی نمی‌داند، ولی از اشیای زرین و لباس‌های فاخر بچه به نظر می‌آید از خاندان شاه باشد.
«سپاکو» با مشاهده طفل، دل به او می‌بندد و مانع کشتنش می‌شود و او را بزرگ می‌کند.
بعدها که آستیاگ از ماجرا مطلع شد، هم وزیرش را سخت تنبیه کرد و هم کوروش را به نزد پدر و مادرش در فارس فرستاد، ولی کوروش در آنجا حکومت یافت و بالاخره بر آستیاگ پیروز شد.
مرگ کوروش نیز داستان پیچیده‌ای دارد و بعضا هنوز در پرده‌ای از ابهام است.
طبق روایت یونانیان کوروش که در مغرب، کارها را رو به راه کرده بود، برای یکسره کردن کار مشرق و جلوگیری از هجوم قبایل ماساگت و سکاها به مشرق تاخت. در این وقت بر این طوایف مهاجم، زنی حکومت می‌کرد که «تومی ریس» نام داشت. کوروش تا رود سیحون (آراکس) راند و از آن رود نیز گذشت و به پیغام ملکه که گفته بود «شاه ماد، رها کن کارهایی که می‌کنی، چه می‌دانی نتیجه آن چه خواهد شد» اعتنایی نکرد. اما در این جنگ سپاهیان ایران شکست یافتند و ظاهرا در همین وقت خبر توطئه‌ای در غیاب کوروش از پایتخت (پارس) نیز به گوش او رسید و وضع را مشوش‌تر کرد و پسر ملکه ما ساگت‌ها نیز که در اسارت کوروش بود، خودکشی کرد و بالاخره خشم و توحش طوایف مهاجم شدیدتر شد و در جنگ بعد، هنگام گیر و دار جنگ، به قول کتزیاس، کوروش از اسب به زیر افتاد و یکی از جنگی‌‌های هندی زوبینی به طرف او انداخت که به ران او برخورد کرد.
پس از این ماجرا، کوروش را به اردوگاه بردند، او وصایایش را کرد و پس از 3 روز درگذشت.
روایت شده است که «تومی ریس» امر کرد مشکی از خون انسان پر کردند و سپس جسد کوروش را یافته، سر او را در مشک خون فرو کرد و خطاب به آن گفت: ای پادشاه، با این که من زنده‌ام و سلاح به دست بر تو پیروز شده‌ام اما تو که با خدعه و نیرنگ بر فرزند من دست یافتی، در حقیقت مرا نابود کردی، اکنون ترا از خون خواری سیر می‌کنم.»
پاسارگاد، آرامگاه کوروش
بر اثر حمله کمبوجیه به مصر و قتل او در راه مصر، اوضاع پایتخت پریشان شد تا اینکه داریوش روی کار آمد و سال‌ها با شورش‌های داخلی جنگید و همه شهرهای مهم یعنی بابل، همدان، پارس، ولایات شمالی و غربی و مصر را آرام کرد و پس از بیست سال جنازه کوروش را از پارت به پرسپولیس (تخت جمشید) منتقل کرد.
این انتقال طی مراسم باشکوهی و طی چند روز برگزار شد و روی مقبره کوروش به زبان یونانی چنین نوشتند: اینجا است آرامگاه من، کوروش، شاهنشاه ... .

دوشنبه 88/9/9  ساعت 3:53 عصر

مقبره کورش بزرگ در پاسارگاد

دوشنبه 88/9/9  ساعت 3:52 عصر

تخت جمشید (پارسه)

دوشنبه 88/9/9  ساعت 3:50 عصر

آریوبرزن آخرین سردار هخامنشی

به مناسبت 2339امین سالگرد نبرد آریو برزن
آخرین ژنرال
در جنگ گائوگمل (که در نزدیکی شهر اربیل در عراق امروز اتفاق افتاد) داریوش سوم، با قشونی یک میلیون نفری که از سراسر ولایت های پارس فراهم آورده بود، برای آخرین بار با ارتش اسکندر روبه رو شد. افراد این قشون دیگر تنها به تیر و کمان مسلح نبودند، بلکه زوبین و نیزه و زره نیز داشتند، بر اسب و فیل سوار بودند و به چرخ های ارابه هایشان داس هایی بسته شده بود تا دشمنان را مانند گندم مزرعه درو کند. آسیای پیر با این نیروی عظیم، آخرین توانش را برای مقاومت در مقابل اروپای جوان به میدان آورده بود. اما واپسین تلاش های داریوش سوم بی نتیجه ماند. هنگامی که سپاه پارسی بعد از غیبت ناگهانی داریوش سوم از صحنه جنگ، شکست خورد، سرداران هخامنشی همانجا دریافتند که عمر امپراتوری بزرگ هخامنشی دیگر به سر آمده است.

بابل تسلیم شده بود. شوش به آسانی تصرف شده بود و اسکندر، فاتح مصر و آسیای صغیر، اکنون آماده تسخیر پایتخت پادشاهی هخامنشیان بود. بعد از شکست گائوگمل، داریوش سوم به شرق رفت تا تجدید قوا کند اما تمام توانش در مبارزه با مدعیان سلطنت و دشمنان داخلی خرج شد. و در این بین اسکندر شهر ها را به آسانی فتح می کرد و به قلب امپراتوری نزدیک می شد.


آخرین مقاومت

کالیستنس مورخ سپاه مقدونی، نقل می کند که وقتی اسکندر به طرف شهر استخر و پارسه (تخت جمشید) حرکت می کرد با یک هنگ از سپاه ایران به فرماندهی سرداری به نام آریو برزن روبه رو می شود و این هنگ چندین روز ارتش ده ها هزار نفری اسکندر را متوقف می کند. در واقع آریو برزن هنگامی در مقابل ارتش اسکندر ایستادگی می کند که اسکندر اصلاً انتظار آن را ندارد و با چنان مقاومتی روبه رو می شود که گمان می کند به پایان کار کشورگشایی خود رسیده است. کالیستنس می نویسد اگر چنین مقاومتی در گائوگمل در برابر ما صورت گرفته بود، شکست مان حتمی بود.

درست هنگامی که ارتش اسکندر در حال حرکت به سوی شهر استخر، وارد گذرگاهی در حوالی کوه های کهکیلویه می شود، آریو برزن راه را بر آنها سد می کند و در همان نبرد اول موفق می شود ارتش مقدونی را وادار به عقب نشینی از کوهستان به طرف جلگه کند. ناآشنایی اسکندر به مناطق کوهستانی اطراف و مقاومت یاران آریو برزن چند روزی هلنی ها را متوقف می کند اما سرانجام چوپانی که مورخان نامش را لی بانی نوشته اند (و گفته می شود اسکندر او را در پایان جنگ به خاطر خیانت می کشد)، ارتش مقدونی را برای گذر از کوهستان راهنمایی می کند. اسکندر بخشی از نیروهایش را در جلگه نگه می دارد و با باقی ارتش، خودش را به پشت سر آریو برزن می رساند و از دو طرف به او شبیخون می زند. آریوبرزن به هنگام محاصره با حدود 40 سوار و چند هزار نیروی پیاده بی پروا خود را به سپاه مقدونی می زند. نبرد آریو برزن یکی از نبرد های شگفت آور تاریخ و از معدود مقاومت های انجام شده در برابر سپاه مقدونی است. آریو برزن با تعداد اندک یارانش قسمت عظیمی از سپاه دشمن را به خاک می اندازد و سرانجام در حالی که بسیاری از سربازانش را از دست داده بود، خود را از حلقه سپاه دشمن خارج می کند. گفته می شود آریو برزن بعد از خارج شدن از محاصره به سرعت به سمت شهر استخر حرکت می کند. در واقع او قصد داشته قبل از رسیدن سپاه مقدونی خود را به استخر برساند و مانع سقوط شهر شود اما دیر به استخر می رسد. آریو برزن و یاران انگشت شماری که برایش باقی مانده بودند تا آخرین نفس با سپاه اسکندر می جنگند. در کتاب آتیلا نوشته لویزدول آمده در آخرین نبرد آریو برزن، اسکندر شجاعت او را تحسین می کند و در قبال تسلیم شدن به او وعده فرمانروایی ایران را می دهد اما آریو برزن تسلیم نمی شود تا سرانجام تمام نقاط بدنش آماج نیزه ها و تیرهای سپاه مقدونی قرار بگیرد. پس از مرگ، او را در همان نقطه به خاک می سپارند و روی قبرش می نویسند؛ «به یاد لئونیداس»..

آنگاه که کوچکان بر کارهای بزرگ قرار گرفتند...
نبرد آریوبرزن حدود 90 سال پس از ایستادگی لئونیداس اول در برابر خشایارشا در جنگ ترومپل اتفاق افتاده؛ دو واقعه یی که از بسیاری جهات همانند یکدیگرند. متاسفانه برخلاف لئونیداس که تبدیل به یک اسطوره در تاریخ یونان شده، اطلاعات ما در مورد آریو برزن تنها در حد چند خط ترجمه است و بس. آنچه که از منابع تاریخی بر می آید مشخص نمی کند که آیا آریو برزن در هرج و مرج داخلی آن زمان خودش یکی از مدعیان سلطنت بوده که بخشی از ارتش را در اختیار داشته یا سرداری وفادار به داریوش سوم. اما آنچه واضح است پایداری آریو برزن یکی از برجسته ترین نمونه های اینچنینی در تاریخ است.نبرد آریو برزن یکی از پایان های قهرمانانه یی است که هر ملت برای وداع با بخش مهمی از گذشته اش به آن نیاز دارد. باید توجه داشت آریو برزن یکی از معدود ایستادگی ها در برابر ارتش اسکندر بوده. بسیاری از شهرهای آسیای غربی از ورود سپاه اسکندر به شهر خوشحال بوده اند، مصر و شام به خاطر سیاست های خشونت آمیز هخامنشیان در اواخر کار از هر عنصر نجات بخشی استقبال می کردند، مردم بابل و اورشلیم، به شکل دسته جمعی، برای خوشامد گفتن به اسکندر از شهر خود بیرون آمدند و شهر را با هر چه طلا داشتند، به هلنی ها تقدیم کردند و شوش دومین شهر مهم شاهنشاهی بدون کمترین مقاومتی تسلیم شد و سایر شهرهای فلات ایران به قدری بی دفاع بود که دختران شهر برای فرار از تجاوزگران مقدونی دست به خودکشی می زدند. زمانه، زمانه نابودی هخامنشیان بود. دوستان نادان در داخل و دشمنی دانا چون اسکندر سرانجامی جز این نمی توانست داشته باشد و ایستادگی آریو برزن تنها ادای دینی بود به گذشته یی پرافتخار. علت نابودی هخامنشیان را باید بسیار قبل از نبرد گائو گمل یا شکست آریو برزن جست وجو کرد؛ زمانی که میراث امپراتوری عظیم پارس از پادشاهانی چون کوروش و داریوش به دست شاهان ناخلف افتاد. ویل دورانت عقیده دارد استخوان بندی مادی و معنوی پارس در نبردهای ماراتن، سالامیس و پلاته در هم شکسته بود. حاکمان کار کشور را واگذاشته بودند و دربار تنها محل برادرکشی، قتل و تصفیه های خونین شده بود و ملت به سراشیبی فساد و بی علاقگی به کشور افتاده بودند. آریو برزن فرزند زمانه یی بود که هرج و مرج همه جای کشور را فراگرفته بود، حملات اسکندر در خارج و مدعیان بی شمار سلطنت در داخل و ضعف دستگاه حکومت، کار را برای هخامنشیان به پایان رسانده بود. همان طور که شب به جای روز و روز به جای شب می آید حکومت ها هم سرانجام روزی می روند و جای خود را به حکومت های جدید می دهند و این قانون گریزناپذیر تاریخ است. وقتی که تقدیر بر واژگونی حکومت باشد و دوران امپراتوری به سر آمده باشد از دست آریو برزن ها هم کاری ساخته نیست چه برسد به زمانی که آریو برزنی هم در کار نباشد. تاریخ پر است از این نمونه ها، همان گونه که انقراض شاهنشاهی پارس نمونه یی بود که بعدها سقوط امپراتوری روم مطابق آن صورت گرفت.

دوشنبه 88/9/9  ساعت 3:49 عصر

نوادگان کورش هخامنشی

نوادگان کورش هخامنشی

دوشنبه 88/9/9  ساعت 3:48 عصر

کورش بزرگ

کوروش کبیر در سال ??? قبل از میلاد مسیح به دنیا آمد. جزییات کمی در مورد زندگی کوروش کبیر در دست است و اغلب این منابع یا صدمه دیده و یا از دست رفته است.
کوروش کبیر نه تنها برای ایرانیان بلکه برای تمام انسان های کره زمین در تمام ادوار زمانی یک افتخار و نمونه ارزشمند انسانی بوده است. قرآن کریم با نام ذوالقرنین از کوروش کبیر یاد کرده و انجیل و تورات هم نام او را در کتابشان آورده اند.
خیلی از علما اثبات کرده اند که ذوالقرنین(در عربی به معنای دوشاخ است)همان کوروش کبیر است از آن جمله میتوان به اثبات علامه طباطبایی و مکارم شیرازی که در اینجا آمده، اشاره کرد.

کوروش کبیر، “دوشاخ”، در حال مبارزه با شیطان

قرآن کریم می فرماید:
?- ما ذوالقرنین را بر زمین تسلط و تمکین بخشیدیم و آنچه را که براى استوارى حکومت و اکمال فتوحات خود لازم داشت در اختیارش ‍ نهادیم(آیه ?? کهف)
?- سه پیشروى مهم نصیب ذوالقرنین شد، اول نفوذ (و لشکر کشى) در سمت غرب، دوم نفوذ (و لشکرکشى) در سمت شرق، سوم هجوم به طرف بلاد کوهستانى و دشتهاى شمال شرقى براى جلوگیرى از یاءجوج و ماءجوج (قبایل وحشى بیابانى که در شمال شرقى مى زیسته اند) و ساختن (سد) بخاطر مسدود کردن راه تجاوز آنها(آیه ?? – ?? – ?? – ?? – ?? کهف)
?- ذوالقرنین طرفدار عدالت بود و از ظلم و ستم دورى مى کرد و از ضعفا و ناتوانان حمایت مى نمود(چنانکه از آیه ?? و آیه ?? به بعد سوره کهف که در مورد ساختن سد براى جلوگیرى از تجاوز قبایل وحشى است، استفاده مى شود)
?- او به خدا و آخرت ایمان داشت(چنانکه از آیه ?? و ?? و ?? سوره کهف بدست مى آید)
?- او حرص به ثروت اندوزى نداشت از اینرو پس از ساختن سد، مغلوبین خواستند مالى فراهم کنند و به او بدهند، او نپذیرفت و گفت :
آنچه خدا به من عطا کرده مرا از اموال شما بى نیاز خواهد کرد(چنانکه آیه ?? سوره کهف به این مطلب دلالت دارد)

این آیات دلیل محکمی بر پاک بودن و عادل بودن کوروش کبیر است. همین بس که قرآن کریم از او به عنوان یک مومن و عادل یاد کرده است.
کوروش کبیر برای اولین بار ??? سال و اندی قبل از اینکه حضرت مسیح(ع) به دنیا بیاید، منشور حقوق بشر را برای ملل ایران منتشر کرد. تساوی زن، مرد، سیاه، سفید،زرتشت، یهود.
کوروش کبیر به خاطر قانون حقوق بشرش(که در پست بعدی به طور مفصل شرح داده خواهد شد)، سیاست هایش و استراتژی های نظامیش به خوبی در بین مردم شرق و غرب شناخته شده است. تاثیرات کوروش کبیر علاوه بر روی افرادی همچون Thomas Jefferson(سومین رییس جمهور ایالات متحده – ????تا ????) حتی در دورترین نقاط دنیا از جمله ایسلند و مستعمرات ایالات متحده نیز مشاهده می شود.
کوروش کبیر اولین حکومت دموکراتیک را بنا کرد، حکومتی که از دیدگاه او، یک سرباز با یک سیاستمدار دارای حقوق یکسانی بودند و هیچ تفاوتی از دیدگاه قانون نداشتند. و در واقع راز ماندگاری امپراطوری او نیز عمل به این بود.

پس از تولد کوروش کبیر، پدربزرگش Astyages خوابی دید که مجوسیان(Magi) این خواب را نشانه این دانستند که نوه اش سرانجام سلطنت او را سرنگون خواهد کرد. او سپس به مباشرش، Harpagus، دستور کشتن بچه(کوروش) را داد.
ولی Harpagus انسانی نبود که بتواند یک طفل را به قتل برساند پس یک روحانی شاهنشاهی، به نام Mithridates را احضار کرد و به او دستور داد که ترتیب این کودک را بدهد. ولی تقدیر انگار چیز دیگری بود، روحانی او را نزد خود نگه داشت و پرورش داد.
زمانی که کوروش ?? ساله بود، Astyages با پسر در طی گفت وگو متوجه شباهت بین او و کودک شد. Astyages به Harpagus دستور داد تا در مورد کاری که با کودک انجام داده است، توضیح دهد و سپس اقرار کرد که او، کودک را به قتل نرسانده است.
سپس Astyages اجازه داد که او به کنار والدینش، کامبوزیا (پدر کوروش – Cambyses) و ماندانا (مادرش – Mandane) باز گردد.
کوروش با زنی به نام Cassandane ازدواج کرد. بر طبق نوشته بیستون، او برای کوروش ? پسر به نامهای کامبوزیا(که به نام کامبوزیای دوم شناخته میشد) و Smerdis به دنیا آورد. کوروش چندین دختر دیگر هم داشت که ? تای آنها، Artystone و دیگری آتوسا بودند. آتوسا بعدها با دایوش کبیر(پادشاه ایران) ازدواج کرد که آنها نیز صاحب فرزندی به نام خشایارشا(پادشاه ایران) شدند.

در سن ?? سالگی، پدرش را از دست داد، پس از این واقعه کوروش پادشاه Anshan شد اما کوروش هنوز یک فرمانروای مستقل نبود. در طول سلطنت Astyages، امکان این وجود داشت که امپراطوری مادها بر اکثر خاور شرق از مرز Lydian(ناحیه ایی در ترکیه کنونی) در غرب به پارت ها و ایرانی ها در شرق حکمران شوند.
Harpagus به علت کینه ایی که داشت، کوروش را متقاعد کرد که مردم ایران را برای شورش بر علیه حکومت فئودالی و حکومت مادها، آماده رزم کند.
پس از آغاز شورش در تابستان ???ق.م یا ???ق.م، اولین جنگ کوروش رخ داد و با کمک Harpagus، کوروش نیروها را بر علیه مادها تا تصرف اکباتان در سال ???ق.م رهبری کرد(برای ? سال). که سرانجام تمام امپراطوری مادها را فتح کرد.
زمانی که کوروش تاج و تخت مادها را در سال ???ق.م قبول کرد، عنوان پادشاه ایران (King of Persia) را برای عنوان خود برگزید.
پیروزی کوروش بر مادها تنها شروع جنگهایش بود. Astyages با برادرش در Lydia، فرزند Alyattes، Nabonidus در بابل و Amasis دوم در مصر اتحاد بست و شایعه کرد که اینها میخواهند به نیروهای علیه کوروش اضافه شوند.
دقیقا امپراطوری Lydianها مشخص نیست اما باید مکانی بین پادشاهی منقرض شده مادها توسط کوروش(???ق.م) و پیروزی هایش بر بابلی ها باشد(???ق.م). Lydianها ابتدا به شهری به نام Pteria در Cappadocia تحت امپراطوری هخامنشیان حمله کردند. Croesus (آخرین فرمانروای Lydianها) شهر را محاصره کرد و سپس مردمانش را به عنوان برده، اسیر کرد. در این بین ایرانی ها از مردم Ionia که قسمتی از پادشاهی Lydianها بودند، خواستند که بر علیه فرمانروایی خود قیام کنند. این پیشنهاد رد شد.
و سپس کوروش نیروهای خود را برای عزیمت و آغاز جنگ آماده کرد، تعداد نیروهای کوروش با عبور از راه کشورهای امپراطوریش اضافه میشد. جنگ Pteria یک حرکت موثر بود، هر دو طرف در شب هنگام تلفات سنگینی را متحمل شدند. Croesus در صبحدم به سمت Sardis عقب نشینی کرد.
Sardis غربی ترین و آخرین نقطه Lydian بود، Croesus در زمانی که در Sardis بود، درخواست نیروی کمکی به متحدانش فرستاد. اما در روزهای آخر زمستان، قبل از اینکه نیروهای متحدین اضافه شوند، کوروش کبیر کار را تمام کرد و جنگی را در داخل قلمرو Lydian آغاز کرد و Croesus را در پایتخت کشور خودش، Sardis محاصره کرد.
اندکی بعد، جنگ Thymbra بین دو فرمانروایی، Harpagus هوشمند به کوروش پیشنهاد استفاده از شترهایی را در جلوی رزمجویانش داد. بوی این شترها، اسب های Lydianها را به شدت هراسان میکرد.
استراتژی کار کرد و سواره نظام Lydianها در کمال آشفتگی پا به فرار گذاشتند. کوروش کبیر، Croesus را شکست داد و پایتخت را در Sardis تصرف کرد و قلمرو پادشاهی Lydianها را در ???ق.م فتح کرد. کوروش، زندگی Croesus را به او بخشید و او را به عنوان مشاور خود برگزید.
پس از بازگشت به پایتخت، یک Lydian به نام Pactyes که جانش توسط کوروش بخشیده شده بود توسط خزانه Croesus به ایران فرستاده شد. اما اندکی پس از حرکت کوروش کبیر، Pactyes افرادی را برای ایجاد شورش اجیر کرد، شوروش بر علیه حاکم Lydian و با توصیه Croesus که باید عقاید مردم Lydian نسبت به وضع فعلی تغییر کند، ایجاد شد. کوروش کبیر یکی از فرماندهان خودش به نام Mazares را برای آرام کردن شورش، فرستاد ولی از Mazares خواست که Pactyes را سالم بازگرداند.
به محض رسیدن Mazares به آنجا، Pactyes به Ionia فرار کرد، جایی که او شورشیان را اجیر کرده بود. Mazares به همراه نیروهای نظامی خودش به کشور یونان رفت و شهرهای Magnesia و Priene را تصرف کرد تا جایی که Pactyes را دستگیر کند و برای تنبیه به ایران بازگرداند.
Mazares پیروزی های خودش را در آسیای صغیر ادامه داد ولی به علت نامعلومی در طی لشکرکشی اش به Ionia درگذشت. کوروش، Harpagus را برای کامل کردن فتح ها و پیروزی های Mazares به آسیای صغیر فرستاد. Harpagus شهرهای Lycia، Cilicia و Phoenicia را با استفاده از تکنیک سوراخ کردن دیوارها برای تصرف شهر که برای یونانی ها ناشناخته بود به تصرف ایران درآورد. او به فتح های این ناحیه در سال ???ق.م پایان داد و به ایران بازگشت.

در سال ???ق.م، در انتهای مهر ماه، نیروهای کوروش کبیر تحت فرماندهی Gubaru، حاکم Gutium، به Opis در کنار رود دجله حمله کردند و بابلی ها را در طی یک شورش کوچک شکست دادند. با مطیع کردن Opis، ایرانی ها ناحیه وسیعی از سیستم کانالی بابلی ها را تحت کنترل خود درآوردند.
چند هفته بعد، شهر Sipper بدون هیچ جنگی و با کمترین و یا هیچ مقاومتی از سوی مردم به تصرف درآمد. کوروش در مذاکرات با ژنرالهای بابلی پیشنهاد کرد که در قسمت هایی به توافق و مصالحه برسند تا به مواجهه نظامی نیانجامد. Nabonidus که در شهر مانده بود به سمت پایتخت، بابل، جایی که سالها به آنجا نرفته بود، فرار کرد.
دو روز بعد، نیروهای Gubaru بدون هیچ مقاومتی از سوی نیروهای بابلی به بابل وارد شدند. هرودوت این شاهکار را تشریح میکند که، ایرانی ها رودخانه دجله را به سمت یک کانال منحرف کردند به طوریکه از سطح آب کاسته شد. که از این طریق به نیروها اجازه حرکت به سمت شهر را در نیمه شب میداد. سپس کوروش کبیر خودش به شهر وارد شد و Nabonidus را دستگیر کرد. او سپس به عنوان “پادشاه بابل، پادشاه سومر و آکاد از چهار سمت جهان” نامگذاری شد.
پیش از فتح بابل توسط کوروش، امپراطوری بابل خود تعداد زیادی از امپراطوری ها را فتح کرده بود.
قبل از ترک بابل، کوروش همچنین “فرمان استرداد” را صادر کرد. که باعث آزادی یهودیان تبعیدی میشد و اجازه زندگی و بازگشت به سرزمین خود را پیدا کردند.
این تنها گوشه ایی بسیار کوچک از زندگی بزرگ کوروش کبیر بود، انسانی که نه تنها از نظر ذکاوت در حد بالایی به سر میبرد بلکه انسانیت و عدل را در بین مردم کشورهای امپراطوریش حاکم کرد.
در مورد مرگ کوروش نظریه های متفاوتی وجود دارد. ولی مقبره وی هم اکنون در پاسارگاد است.
پست بعدی در مورد قانون حقوق بشر کوروش کبیر است.

لیست کل یادداشت های این وبلاگ